Zwangerschapsklachten

Als je zwanger bent, gebeurt er veel in je lichaam. Jouw lichaam verandert: hormonen zorgen ervoor dat je lichaam zich aanpast aan de zwangerschap, je gaat meer bloed aanmaken, je borsten groeien, het kraakbeen in je rug en bekken wordt week en je organen maken plaats voor de groeiende baarmoeder. Dat betekent dat je hierdoor klachten kunt krijgen. Ook verandert er veel in emotioneel opzicht. Veel voorkomende zwangerschapsklachten zijn vermoeidheid, misselijkheid, gespannen borsten, hoofdpijn, vaker plassen, andere eetlust, maagzuur en stemmingswisselingen. De gebruikelijke zwangerschapsklachten zullen bij elke vrouw en bij elke zwangerschap verschillen. Belangrijk is om goed naar je lichaam te luisteren en tijd te nemen voor het veranderen van je lichaam. Hieronder volgt een lijstje met typische zwangerschapsklachten en wat je er zelf aan kunt doen:

Moeheid
Vooral in de eerste drie maanden van de zwangerschap kun je heel moe zijn en heb je meer behoefte aan slaap dan anders. Dit is heel normaal, je lichaam moet immers wennen aan alle veranderingen die plaats vinden.

Misselijkheid
Vooral in de eerste drie tot vier maanden van de zwangerschap kun je last hebben van (ochtend)misselijkheid en overgeven. Niet eten maakt het meestal erger. In plaats van drie grote maaltijden te nemen op een dag, kan het prettiger zijn om vijf tot zeven kleinere maaltijden te gebruiken. Begin met een licht ontbijt en probeer daarna het eten over kleine, lichte maaltijden te verdelen.

Brandend maagzuur
Sommige vrouwen krijgen last van brandend maagzuur. Koffie, sinaasappelsap, alcohol en vet kunnen de klachten verergeren. Door de zwangerschapshormonen verandert de structuur van je maag- en darmwand. Hierdoor wordt de doorstroming van het voedsel door het maagdarmkanaal vertraagd. Dit betekent dat je eten langer in je maag blijft zitten en het als "een blok op je maag" kan liggen. Ook hierbij helpt het vaak om je eetpatroon wat aan te passen. In plaats van drie grote maaltijden te nemen op een dag, kan het prettiger zijn om vijf of zeven kleinere maaltijden te gebruiken. Begin met een licht ontbijt en probeer daarna het eten over kleine, lichte maaltijden te verdelen. Eet niet te vet en kruid je eten niet te scherp. Heb je erg veel last van brandend maagzuur, dan kun je ook maagzuurremmers nemen (verkrijgbaar bij drogist en apotheek).

Verstopping
Tijdens de zwangerschap werken je darmen wat trager. Daardoor komt de ontlasting minder vaak en kan deze ook harder zijn. Dit kan ook een bijwerking zijn van het gebruik van ijzertabletten. Vezelrijke voeding (rauwkost, fruit en volkoren producten), eventueel met toevoeging van zemelen, kan helpen. Probeer hierbij ongeveer 2-3 liter per dag te drinken. Verder is lichaamsbeweging belangrijk voor een goede stoelgang. Zorg dus dat je dagelijks voldoende beweegt.

Aambeien
Aambeien kunnen jeuken, pijn doen en zelfs een beetje bloeden. De oorzaak van de aambeien is vaak de zwangerschap zelf. Persen kan de klachten verergeren, probeer daarom verstopping en harde ontlasting te voorkomen. Je kunt crèmes gaan gebruiken, maar die werken pas goed na de bevalling.

Vaak plassen
Tijdens de zwangerschap moet je vaker plassen. Naarmate de baarmoeder groeit, komt er meer druk op je blaas en daardoor heb je sneller het gevoel dat je moet plassen. Als je echt heel vaak aandrang voelt om te plassen, kan dat door een blaasontsteking komen. Meestal heb je dan ook een branderig gevoel bij het plassen. Neem in dat geval contact met ons of met de huisarts op.

Vaginale afscheiding
Vaginale afscheiding neemt vaak toe tijdens de zwangerschap. Dat is normaal. Laat het ons weten als de afscheiding een abnormale geur of kleur heeft, of als je ook jeuk, pijn of een branderig gevoel hebt. Het kan dan zijn dat je een infectie hebt.

Harde buiken
Tijdens de zwangerschap voel je de spieren van de baarmoeder af en toe samentrekken. Dit worden ook wel harde buiken genoemd. Een harde buik ontstaat vaak bij inspanning en verdwijnt weer als je je ontspant. Af en toe een harde buik kan geen kwaad. Als je vaak een harde buik krijgt, kan dat betekenen dat je het rustiger aan moet doen.

Rug- of bekkenpijn
Tijdens de zwangerschap veranderen je gewicht en houding en worden de bekkengewrichten meer beweeglijk. Dat kan soms rugklachten of pijn in het bekken veroorzaken. Bepaalde oefeningen kunnen helpen om je rugspieren te versterken. Ook zwemmen is goed voor je rug. Een goede houding kan de klachten verminderen, dus zorg dat je bij het bukken of tillen goed door je knieën buigt. Geef je onderrug voldoende steun bij het zitten. Draai als je uit bed komt eerst op je zij, en druk jezelf daarna zijwaarts omhoog. Neem in het geval van ernstige rug- of bekkenklachten contact met ons op, dan kunnen we je eventueel doorverwijzen naar een fysiotherapeut.

Vasthouden van vocht
Tijdens de zwangerschap houdt je lichaam meer vocht vast. Soms krijg je daardoor dikke voeten en enkels. Door warmte en weinig beweging kan dit verergeren. Zorg dat je voldoende beweegt en leg je benen hoog als je zit of ligt.

Spataderen
Sommige vrouwen krijgen tijdens de zwangerschap spataderen. Regelmatig bewegen is goed en probeer lang staan en lang zitten te voorkomen. Gebruik als je zit of ligt een krukje of een kussen om je benen hoog te leggen. Ook het dragen van elastische (steun)kousen helpt de klachten van spataderen te verminderen.

Pigmentvlekken
Tijdens de zwangerschap kunnen door de zon bruine vlekken in je gezicht ontstaan ('zwangerschapsmasker’). Bescherm je huid tegen de zon om dit tegen te gaan. Na de zwangerschap verdwijnen deze vlekken meestal vanzelf weer.

Emoties en psychische problemen
Zwangerschap gaat vaak gepaard met veel verschillende, soms wisselende of tegenstrijdige gevoelens. Je kunt sneller van slag zijn. De ene keer ben je heel blij, dan kun je weer verdrietig of somber zijn. Dit kan komen door alle veranderingen in je leven, maar ook door de hormonen. Wisselende stemmingen zijn normaal.

Iedere vrouw heeft tijdens de zwangerschap wel eens last van onzekerheid, twijfels of sombere gevoelens. Dat hoort erbij. Ongeveer 10 tot 15 procent van alle zwangeren heeft echter last van psychische problemen. Ze voelen zich regelmatig somber en krijgen soms zelfs te maken met een depressie. Als je vaak moet huilen, je heel ellendig voelt, de dingen niet meer kunt relativeren, geen plezier hebt in dingen, geen eetlust hebt en alleen nog maar aan sombere dingen kunt denken is het tijd om hulp te zoeken. Je kunt bij ons of bij de huisarts terecht voor een doorverwijzing voor goede hulp. Kijk voor meer informatie op de site van het Landelijk Kenniscentrum Psychiatire en Zwangerschap: http://www.lkpz.nl

Angst voor de bevalling is ook een veel voorkomende klacht. Het is belangrijk om dit tijdig met de verloskundige te bespreken. Wij kunnen je helpen om een goed plan te maken voor de bevalling of verwijzen naar hulpverleners die hierin gespecialiseerd zijn.